Yüzyıllar önce manastırlarda üretilmeye başlanan, dini törenlerde tüketilen ve kutsal bir içecek kabul edilen; bugünse önemli kutlamaların gözde içkisi olan şampanyayı biraz yakından tanıyalım istedik.
Şampanya, hafif ve köpüklü bir şarap çeşididir. Ancak bir şaraba şampanya denebilmesi için Fransa’nın Champagne Bölgesinde üretilmesi, üretiminde Pinot Noir, Pinot Meunier ve Chardonnay üzümlerinin kullanılması ve önce fıçıda sonra da şişede fermente edilmesi gerekir.
Köpüklü şarapların tamamı şampanya adını almaz. İtalya’da üretilenler ‘spumante’, Almanya’da üretilenler ‘sekt’ ve İspanya’da üretilenler ‘cava’ ismini alır. Fransa dışında üretilen köpüklü şarapların yapımında Fransa’daki yöntemler uygulanır.
Beyaz şarabın ikinci defa şişede mayalanması ve bu mayalanma sırasında ortaya çıkan karbondioksit gazının şarabın içinde korunmasıyla elde edilir. Üretim sırasında karbondioksit kendiliğinden oluşur.
Karbondioksit eklenmiş şaraplar köpüklü şarap olarak adlandırılırken fermente işlemi sırasında karbondioksit üretmiş ve oluşan karbondioksit içinde saklanmış şarap, şampanya ismini alır.
Ne çok soğuk ne de ılık olarak tüketilir. Kısa bir süre buzdolabında ya da tamamı soğuk su ve yarısı buz dolu buz kovasında soğutulur.
Kadeh kırık buz kullanılarak soğutulmaz, bu şampanyanın bardağa konduğunda köpürmesine ve tortu bırakmasına sebep olur.
Hızlı bir şekilde tüketildiğinde hava kabarcıkları yutulacaktır, bu da şampanyanın kana hızla karışmasına ve baş ağrısına sebep olur.
Biten şampanya şişesi buz kovasına ters bir şekilde yerleştirilmez. Bu hem şampanyaya hem de birlikte içilen insanlara saygısızlık anlamına gelir.
Şampanya, şaraplarda yapıldığı gibi bardakta çevrilmez. Fransa’da bu ‘şampanyayı dövmek’ olarak adlandırılır.
Şampanya şişesini sallamak ve köpürterek açmak Fransa’da hoş karşılanan bir davranış değildir. Böyle bir davranışın karşısında şampanyayı etrafa saçmak yerine içmenizi önereceklerdir.
Şampanya sözlüğü;
Blanc de Blancs: Sadece beyaz üzümler kullanılarak üretilen şampanya. Değerli şampanyalardan kabul edilir.
Brut: Sek
Brut Nature/ Brut Sauvage: Tamamen sek. Extra Brut olarak da ifade edilir.
Bulk: Büyük ölçüde üretilerek ikinci fermantasyonu şişede değil; basınçlı tanklarda yapılan şampanyadır. Charmat Metodu, Cuve veya Tank olarak da isimlendirilir.
Demi-Sec: Oldukça tatlı.
Doux: Tatlı
Extra Sec: Yarı sek.
Rosé: Pembe şampanya. Değerli şampanyalardan kabul edilir.
Non-Vintage: Ortalama üç yılın mahsulünden üretilen ve mahsulü olmayan şampanyadır. Günlük tüketime uygundur.
Sec: Hafif tatlı.
Traditional Method (Geleneksel Yöntem, Methode Champagnoise): İkinci fermantasyon işlemi şişede yapılır.
Vintage: Mahsul kalitesinin istisnai olduğu yıllarda üretilen şampanyadır. Değerli şampanyalar arasındadır.