Bugün dünyanın pek çok yerinde üretiliyor olsa da tekila denildiği zaman akla ilk gelen yer elbette Meksika. İlk defa 16. yüzyılda İspanyollardan damıtma yöntemini öğrenen Aztekler tarafından üretilmeye başlanan tekila, ismini Meksika’nın Jalisco Eyaletine bağlı bir kasaba olan Tequila’dan alıyor.
Damıtma yöntemini öğrenmeden çok, çok daha önce Azteklerin agave bitkisinin özsuyundan yaptıkları ve Büyük Maya Tanrısı Olmeca’ya adadıkları ‘Octilli Poliqhui’, bir açıdan, tekilanın atası kabul edilebilir.
Kaktüse benzeyen ve bir müge cinsi olan agave bitkisinin Meksika’da 9000 yıldan uzun süredir yetiştiği ve Meksika’da 130’dan fazla agave türü bulunduğu bugün biliniyor.
Yerli halk tarafından yüzlerce yıl dokuma, kağıt ve temizlik ürünlerinin yapımında kullanılan agave bitkisinin yalnızca ‘mavi agave’ (agave azul / tequila agave) türünden tekila yapılıyor. Sulu ve dikenli bir bitki olan agave, Anadolu’da Sabır Otu olarak isimlendiriliyor.
Ortalama %38-40 alkol oranına sahiptir. Fakat piyasadaki tekilaların alkol oranları %31 ile %55 arasında değişebilir.
Dünyada en fazla tüketilen içkilerden biridir.
Soğutulan tekila, genellikle shot olarak, tuz ve limonla birlikte tüketilir. Bir diğer içme şekli ise tequila slammerdır. Viski kadehi ölçeğinde bir bardakta bir ölçek tekila ve bir ölçek tonik karıştırıldıktan sonra tek hamlede içilir.
Bu yaygın tüketim alışkanlığına rağmen Meksika’da tekila, sek olarak tuz ve limon ya da domates suyuyla, yudum yudum içilir. Kadeh olaraksa ince, uzun ve ağır olan ‘caballito’ bardağı kullanılır.
Klasik tekila, tuz ve limonla, gold tekilalar portakal üzerine tarçın serpilerek tüketilirler.
Tekila, iki temel kategoriye ayrılır. İlki, %100 mavi agave bitkisinden üretilen tekilalardır. İkincisi ise, ‘mixtos’ olarak isimlendirilen, en az %51’i mavi agavedan geri kalanı ise glikoz ve früktoz şekerlerinden yapılanlardır.
Tekila Çeşitleri
Blanco/Plata (White/Silver): Renksiz tekiladır. Damıtıldıktan hemen sonra şişelenmiştir ya da paslanmaz çelik veya nötr meşe fıçılarda iki aydan kısa süre dinlendirilmiştir.
Oro/Joven (Gold/Young): Yeni damıtılmış ve renklendirilmiş tekiladır. Renklendirme işlemi şeker şurubu, meşe ağacı katkıları, karamel ya da gliserin kullanılarak yapılır. Blanco ve anejo tekilanın karışımından da üretilmiş olabilir.
Reposado (Aged): En az iki ay meşe fıçıda bekletilmiş tekiladır. Aroması portakal ve tarçınla tüketmeye uygundur.
Anejo (Extra Aged): En az bir yıl, en fazla üç yıl meşe fıçıda dinlendirilmiş tekiladır. Fıçıda dinlendirilen tekilaların kalitesi diğerlerine oranla daha yüksektir ve içimi daha yumuşaktır.
Extra Anejo (Ultra Aged): En az üç yıl meşe fıçıda dinlendirilmiş tekiladır. Bu kavram Mart 2006’da ortaya çıkmıştır.
%100 agave bitkisinden üretilen tekilalarda, blanco öne doğru sertleşmeye ve cesur aromalarını ortaya çıkarmaya başlar. Reposado ve anejo daha karmaşık aromalara sahiptir ve pürüzsüz, ince bir tadımı vardır. Fıçıda dinlendirilen diğer içkilerde olduğu gibi tekila da aromasını ve sertliğini ahşaptan alır.
Dünyanın en pahalı içkisi sanıldığı gibi viski ya da şampanya değildir.
Bir numarada D’Amalfi Limoncello Supreme yer alırken ikinci sırada Pasion Azteca, Platinum Liquor Bottle by Tequila Ley vardır. Şişesi altından daha değerli olan platinyumdan yapılmıştır ve her şişenin üzerinde 6.400 elmas yer alır. Şişesi, Alejandro Gomez Oropeza tarafından tasarlanmıştır. 6 yıl dinlendirilen Tequila Ley, %100 mavi agavedan üretilir.
BONUS
MEZCAL
Mezcal ve tekila ile ilgili karışıklık uzun zaman sürmüştür. Tekila üretimini denetim altında tutan Meksika, bu karmaşayı sonlandırmak için standartlar geliştirmiştir. Bu standartlara göre, mezcal %51 oranında agave içerir, tekila ise yalnızca agavedan üretilir. Mezcal ve tekila ayrımı ile ilgili bir diğer standartlar ise, bitkilerin yetiştiği bölgeler, damıtılma şekilleri gibi üretim sürecinin tamamını kapsar. İçkilerin üzerindeki etiketler ise hükümet tarafından değil, kar amacı gütmeyen Consejo Regulador del Tequila isimli kuruluşun denetimindedir.
Meksika dışında üretilen mezcal şişelerinin içinde Maguey Kelebeği Tırtılı yer alır. İçki, kurt olarak da anılan bu tırtılla birlikte tüketilir. Tırtılın bulunduğu mezcali, 1950’li yıllarda Jacobo Lozano Paez isimli bir işadamı pazarlama yöntemi olarak kullanmaya başlamıştır.
-Meksika’da yetişen bir kaktüs türü olan ageve tequilananın özsuyunun önce mayalandırılıp sonra iki kez damıtılması ile üretilmektedir..
-berrak renkte olur, yıllandırılmaz, olgunlaştırılmaz.